FINAL FANTASY TACTICS – The Ivalice Chronicles | Review

Μια διαχρονική ιστορία είναι σπάνια. Απαιτεί να κατέχει απήχηση που δεν δεσμεύεται από πολιτισμικά και τοπικά όρια. Ομοίως, το διαχρονικό gameplay είναι εξαιρετικά σπάνιο. Καινοτόμοι και διασκεδαστικοί τίτλοι συχνά καθίστανται αρχαϊκοί σε σύντομο χρονικό διάστημα λόγω της αδιάκοπης έλευσης της τεχνολογίας που επηρεάζει το μέσο. Επομένως, μπορούμε μόνο να συμπεράνουμε ότι το Final Fantasy Tactics είναι ένα πραγματικά σπάνιο δείγμα παιχνιδιού, καθώς σχεδόν 30 χρόνια αργότερα διαθέτει και τα δύο.

Το Final Fantasy Tactics: The Ivalice Chronicles είναι ένα remaster του κλασσικού strategy RPG του 1997 από την Square δίχως Enix τότε. Εκτός από την αρχική του κυκλοφορία στο Playstation και μια ενημερωμένη έκδοση του παιχνιδιού για το PSP (Final Fantasy Tactics: The War of the Lions), αυτό το spin-off δεν είχε άλλες διαθέσιμες κυκλοφορίες. Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι, όπως και ο πρωταγωνιστής του, ο Ramza, το παιχνίδι ξεχάστηκε κάπως, παρά το γεγονός ότι προσέφερε μια από τις καλύτερες εμπειρίες της σειράς. Τώρα όμως που είναι διαθέσιμο σε σύγχρονες πλατφόρμες και με μερικές πολύ ευπρόσδεκτες και στοχασμένες βελτιώσεις, αποδεικνύει για άλλη μια φορά γιατί όσοι το θυμούνται δεν πρόκειται το ξεχάσουν.

Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, το Final Fantasy Tactics αφηγείται ξανά την ιστορία του Ramza, ενός ήρωα που ξεχάστηκε από την ιστορία, σε αντίθεση με τον παιδικό του φίλο Delita, ο οποίος εξυμνείται ως ήρωας της εποχής και κατέληξε βασιλιάς της Ivalice.

THE WAR OF THE LIONS

Η αφήγηση φέρνει τον Ramza αντιμέτωπο με τις σκληρές πραγματικότητες της ταξικής ανισότητας και της θεσμικής διαφθοράς, η οποία τελικά δημιουργεί ένα ρήγμα μεταξύ αυτού και του Delita. Οι δύο τους στην συνέχεια ακολουθούν εντελώς διαφορετικές πορείες στον πόλεμο που ξεσπά μεταξύ  αντίπαλων δυνάμεων. Διαφορετικοί αριστοκράτες επιδιώκουν να εγκαταστήσουν αντιβασιλέα στο θρόνο που θα διασφάλιζε τα συμφέροντά τους και θα μπορούσε να χειραγωγήσει τον πρίγκιπα-βρέφος που είναι ο νόμιμος κληρονόμος. Αυτός είναι ο Πόλεμος των Λεόντων που αναδεικνύει σταθερά τη διαφθορά των περισσότερων μεγάλων δυνάμεων στο βασίλειο της Ivalice και τα θύματα που αφήνουν στην προσπάθειά τους για κυριαρχία.

Σε αυτόν τον πόλεμο, ο Ramza και οι σύμμαχοί του συμμετέχουν σε μάχες σε όλες της γωνιές του βασιλείου. Όντας ένα strategy RPG, οι μάχες λαμβάνουν χώρα σε πλέγμα με πολλαπλές μονάδες – units – τοποθετημένες σε αυτό, με μία turn-based λογική.

Σε αντίθεση με αρκετά παιχνίδια στρατηγικής, οι χάρτες για τις μάχες είναι σημαντικά μικρότεροι και ο αριθμός των εχθρών και των συμμάχων που συμμετέχουν σπάνια είναι μεγάλος. Ωστόσο, οι ίδιοι οι χάρτες είναι υπέροχα σχεδιασμένοι για να παρέχουν πολλά διαφορετικά στοιχεία που μπορούν να αντιπροσωπεύουν ευκαιρίες ή εμπόδια. Το μεταβλητό υψόμετρο των πλακιδίων είναι το κύριο συστατικό, αν και άλλοι περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορούν να συμβάλουν σημαντικά ανάλογα με τον χάρτη και τους εχθρούς.

Επιπλέον, αν και ο αριθμός των units που μπορούμε να τοποθετήσουμε ταυτόχρονα είναι μικρός, εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν το άθροισμα προσεκτικών στρατηγικών επιλογών. Κάθε φιλική (και εχθρική) μονάδα διαθέτει μοναδικά στατιστικά και ένα Job, καθώς και εξοπλισμό και δεξιότητες. Το Job system παραμένει ένα από τα πιο στοχαστικά και ευέλικτα συστήματα κλάσεων, χωρίς το σημαντικό βάθος του να το καθιστά δυσκίνητο. Αντίθετος, είναι αρκετά εύκολο να κατανοηθεί και να το χρησιμοποιηθεί επειδή αναπτύσσεται σταδιακά και ξετυλίγεται οργανικά. 

Τα περισσότεροι units ξεκινούν με μερικά διαθέσιμα Jobs, συνήθως Chemist και Squire. Η περαιτέρω πρόοδος σε οποιοδήποτε από τα δύο αυτά ξεκλειδώνει περισσότερα με βάση ένα συγκεκριμένο διάγραμμα και αυτή η διαδικασία επαναλαμβάνεται διαδοχικά. Επιπλέον, κάθε unit, εκτός από τις μοναδικές ικανότητες που είναι εγγενείς σε κάθε Job, μπορεί στη συνέχεια να εξοπλίσει ένα δευτερεύον σύνολο ικανοτήτων που έχει ξεκλειδώσει σε οποιοδήποτε άλλο Job. Επίσης, μπορεί αν επωφεληθεί από μια αμυντική, μια utility και μια κινητική passive ανεξάρτητα από το Job στο οποίο ξεκλειδώθηκε αρχικά.

Το σύνολο των διαφορετικών ικανοτήτων και παθητικών από διαφορετικά Job που μπορούν να χρησιμοποιηθούν επιτρέπει μεγάλη ευελιξία ως προς τον ρόλο που μπορούμε να αποδώσουμε σε κάθε unit. Ειδικά επειδή οι ίδιες οι ικανότητες μπορούν να κυμαίνονται από πολύ βασικά επιθετικά ξόρκια έως πολύ εξειδικευμένες δεξιότητες. Υπάρχουν ικανότητες που επιτρέπουν την στόχευση εχθρών με βάση μαθηματικών παραγόντων, την κλοπή εξοπλισμού που χρησιμοποιεί κάποιος εχθρός εν ώρα μάχης ή ακόμη και να πειστεί να κάποιο εχθρικό unit να παρατήσει τους δικούς του συμμάχους και να ενταχθεί στην ομάδα μας.

Οι στρατηγικές δυνατότητες που παρέχει το παιχνίδι στη ενισχύονται περαιτέρω με τη σταδιακά διευρυμένη λίστα αντικειμένων και εξοπλισμού. Αυτά είναι συνήθως διαθέσιμα για αγορά μεταξύ των μαχών σε διάφορα σημεία του χάρτη που αντιπροσωπεύουν πόλεις, λιμάνια ή κάστρα. Τα αποθέματά τους συνήθως επεκτείνονται με διαφορετικά όπλα και πανοπλίες καθώς η ιστορία προχωρά, επομένως  δίνεται πάντα κίνητρο να ξαναπάμε σε παλαιότερες τοποθεσίες. Εδώ γίνεται πολύ χρήσιμη μία από τις αλλαγές του remaster, δηλαδή η δυνατότητα να αγνοήσουμε τυχαίες μάχες που μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Ειδικά στα τελευταία μέρη του παιχνιδιού που μπορεί να θέλουμε να  επισκεφθούμε διάφορες πόλεις για ψώνια, ανεφοδιασμούς ή για μερικές άλλες δραστηριότητες που είναι διαθέσιμες σε αυτές, το να μην χρειάζεται να συμμετέχουμε σε κάθε random encounter είναι μια πολύ ευπρόσδεκτη αλλαγή.

Βέβαια, το remaster παρέχει ένα καινούριο control scheme σε συνδυασμό με την ικανότητα για fast-forward. Κάτι ιδιαίτερα βολικό για την επιτάχυνση των μαχών, ειδικά όταν χρησιμοποιούμε ικανότητες με χρονοβόρα animations που μπορεί να έχουμε δει δεκάδες φορές στην πορεία του παιχνιδιού.

Επιπλέον, σε αντίθεση με το πρωτότυπο, το remaster προσφέρει τρεις ρυθμίσεις δυσκολίας αντί για μία. H μέση δυσκολία παραμένει ένα εξαιρετικό παράδειγμα παιχνιδιού που είναι διασκεδαστικό, ενώ προσφέρει προκλήσεις που ο παίκτης θα πρέπει περιστασιακά να κάνει ένα βήμα πίσω και να επανεκτιμήσει ώστε να τις ξεπεράσει. Αλλά για τους πιο άπειρους στο είδος υπάρχει μια πιο εύκολη επιλογή και για τους βετεράνους του παιχνιδιού, μια πιο δύσκολη επίσης.

Άλλες αξιοσημείωτες αλλαγές είναι τα ενημερωμένα γραφικά, τα οποία ισορροπούν σχεδόν τέλεια μεταξύ της νοσταλγικής εμφάνισης του FFT και μιας πιο μοντέρνας. Η αισθητική του Final Fantasy Tactics παραμένει μοναδική λόγω του ασυνήθιστου αλλά αναμφίβολα γοητευτικού στυλ, ιδιαίτερα όσο αφορά τα πορτραίτα των χαρακτήρων. Η παλέτα χρωμάτων κατά καιρούς μου φάνηκε λίγο περίεργη και μερικές φορές μερικά στοιχεία φαίνονταν λίγο θολά, αλλά συνολικά είναι ένα καλό αποτέλεσμα.

Ως προς τον ακουστικό τομέα, το πανέμορφο soundtrack του πρωτότυπου δεν αποτελεί πλέον το μοναδικό ηχητικό στοιχείο καθώς το remaster φέρει ένα ανανεωμένο σενάριο πλήρως voice acted και ακόμη και με πρόσθετες φωνητικές ατάκες κατά τη διάρκεια βασικών μαχών για αρκετούς χαρακτήρες.

Ως επί το πλείστον, οι περισσότερες αλλαγές που κάνει το remaster είναι ίσα ίσα αρκετά παρεμβατικές ώστε να βελτιώσουν τη συνολική ροή και τον ρυθμό του παιχνιδιού χωρίς να του στερήσουν την ταυτότητά του. Αποτελούν ευπρόσδεκτες βελτιώσεις που σχεδόν αναμφίβολα θα συμπεριλαμβάνονταν αν το παιχνίδι είχε κυκλοφορήσει για πρώτη φορά τώρα. 

Υπάρχουν όμως κάποιες περίεργες αποφάσεις. Είναι λίγο απογοητευτικό το γεγονός ότι δεν υπήρξαν balancing προσαρμογές, εφόσον ορισμένα Job εξακολουθούν να είναι προφανώς ανώτερα συγκριτικά με άλλα. Σε κοιτάζω Geomancer. Εξακολουθείς να κάνεις ντροπιαστικό damage και τα κύρια όπλα σου είναι χάλια. Κρίμα διότι διαφορετικά θα ήσουν ένα αρκετά κουλ Job, αλλά δυστυχώς εξακολουθείς να μην είσαι τίποτα άλλο παρά ένα σκαλοπάτι προς το πολύ ανώτερο Ninja Job. Άλλά Job είναι επίσης τόσο φρικτά ως προς το μέτωπο των stats, που μόλις αποκτήσεις τις ικανότητές τους, απλά δεν υπάρχει λόγος να τους χρησιμοποιήσεις ποτέ ξανά ως κύριο Job. 

Επιπλέον, τα Dark Knight και Onion Knight Job από τo War of the Lions version παραλείπονται, μαζί με οποιοδήποτε άλλο περιεχόμενο από αυτό το παιχνίδι. Υπάρχουν δύο πιθανότητες για αυτό. Η μία είναι ότι ανησυχούσαν ότι αυτά τα Job (καθώς και ο Balthier που ήταν ένα από τα μοναδικά unit του War of the Lions) ήταν πολύ δυνατά και έσπαγαν την ισορροπία του gameplay. Σε αυτό θα ήθελα να κατευθύνω την προσοχή σας σε έναν συγκεκριμένο κουκουλοφόρο ξιφομάχο που αποκτήσαμε στο βασικό παιχνίδι, ο οποίος είναι ήδη κάτι που διαλύει την οποιαδήποτε έννοια ισορροπίας αν χρησιμοποιηθεί. Οριακά cheat code θα έλεγε κανείς.

Η άλλη πιθανότητα είναι ότι ήθελαν να επικεντρωθούν στην αρχική εμπειρία όσο το δυνατόν περισσότερο. Αλλά και πάλι, κάποιος θα έπρεπε να μου εξηγήσει γιατί οι σκηνές από την PSP έκδοση υπάρχουν στο παιχνίδι και, επιπλέον, γιατί έχουν μεταγλωττιστεί ξανά με τους νέους voice actors. Αυτό είναι διπλά περίεργο, επειδή αυτά τα cutscenes δεν παίζουν αυτόματα και αντ’ αυτού υποβιβάζονται σε ένα μενού που κανείς δεν θα σκεφτόταν ποτέ να ελέγξει. Νιώθω ότι θα μπορούσε να ήταν μια επιλογή μεταξύ της παρακολούθησης μιας σκηνής που ξεδιπλώνεται μέσα από αυτές τα υπέροχα animated cutscenes του War of the Lions ή μέσα από τα γραφικά του παιχνιδιού. 

Παρά τις λίγες περίεργες αποφάσεις και ελλείψεις, το remaster αποτελεί ένα άθροισμα καλών αποφάσεων. Φυσικά, αν κάποιος προτιμά να έχει μια εμπειρία όσο το δυνατόν πιο κοντά στο αρχικό παιχνίδι, είναι τυχερός που περιλαμβάνεται και μια έκδοση του αρχικού παιχνιδιού σε αυτό. Αυτή η έκδοση διατηρεί το παλιό UI, απλό κείμενο χωρίς ομιλία και παραλείπει τις περισσότερες QoL αλλαγές του remaster με εξαίρεση το auto-save. 

Ωστόσο, είναι δύσκολο να το συστήσουμε αυτό για οποιονδήποτε άλλο λόγο εκτός από τη μεγιστοποίηση της νοσταλγίας. Εκτός από το εξαιρετικό gameplay που υπάρχει στην αρχική έκδοση, αν και όπως συζητήθηκε ορισμένα χαρακτηριστικά ενισχύουν την εμπειρία του στο remaster, το game διαθέτει επίσης μια εξίσου εξαιρετική ιστορία. Η οποία επωφελείται σε μεγάλο βαθμό από το αναθεωρημένο και πλήρες voice acted σενάριο. Τόσες καθοριστικές στιγμές του παιχνιδιού παρουσιάζονται πιο έντονες χάρη σε αυτό και την υπέροχη ερμηνεία του καστ.

SI VIS PACEM, PARA BELLUM

Πάντα έβρισκα συναρπαστικό το πώς το Final Fantasy Tactics αποκαλύπτει πρακτικά το τέλος της ιστορίας στις πρώτες στιγμές του. Ωστόσο, λόγω της δύναμης της γραφής του όσον αφορά τους χαρακτήρες και το πλαίσιο των καταστάσεών τους, διατηρεί με ευκολία μια ίντριγκα ως προς τις μηχανορραφίες της πλοκής.

Αυτό συμβαίνει παράλληλα με την άψογη ύφανση διαφόρων θεμάτων και πολιτικών επιπτώσεων, εκ των οποίων κάποια γίνονται εμφανή πολύ νωρίς στην πορεία του παιχνιδιού. Συγκεκριμένα, γίνεται πολύ προφανές τι έχει να πει το παιχνίδι για τα αποτελέσματα συγκεκριμένων ενεργειών και ποιες τελικά ανταμείβονται. Αυτά απεικονίζονται υπέροχα μέσα από τις διαφορές τάξης και κινήτρων των δύο πιο σημαντικών χαρακτήρων, του Ramza και του Delita.

Ο Ramza, ως σπάνιο παράδειγμα ευγένειας με ακεραιότητα, καταλήγει να αντιμετωπίζει ανοιχτά μια διεφθαρμένη εκκλησία που υποκινεί έναν πόλεμο για το δικό της διεστραμμένο όφελος, καθώς και τυραννικές αριστοκρατίες. Επιπλέον, ο ίδιος όποτε ευθυγραμμίζεται με τα συμφέροντα της ανώτερης τάξης αντιμετωπίζεται ως ευγενής, ενώ όταν έρχεται αντιμέτωπος με αυτά του θυμίζουν με προσβλητικό τόνο πως η μητέρα του ήταν φτωχή.

Ο Delita αντίθετα, ως πληβείος,  ευθυγραμμίζεται στιγμιαία με οποιαδήποτε δύναμη του είναι πιο εύκολο να χειραγωγήσει για χάρη της ανέλιξης του σε ανώτερη κοινωνική θέση. Τα ψέματα, οι προδοσίες και οι δολοπλοκίες είναι τα εργαλεία με τα οποία εξασφαλίζει θέσεις με τελικό στόχο την αλλαγή του βασιλείου.

Ήδη γνωρίζουμε από την αρχή του παιχνιδιού πως ο Ramza κατέληξε να ξεχαστεί από τον κόσμο, σκόπιμα, και πως ο Delita είναι γνωστός  ως ο μεγάλος ήρωας αυτού του πολέμου. Με άλλα λόγια, ο ηρωισμός, όπως και η τάξη του καθενός είναι επίσης μια κατασκευή συμφερόντων.

Ο λόγος είναι απλός στην πραγματικότητα. Η μεγαλύτερη απειλή για έναν διεφθαρμένο θεσμό δεν είναι μια δύναμη ίσης ισχύος, αλλά μια ειλικρινής. Ο Ramza παραμένει σταθερός στις πεποιθήσεις του, κάνοντας ό,τι μπορεί για να βοηθήσει όσους έχουν ανάγκη και βρίσκονται παγιδευμένοι στη μέση μιας άδικης διαμάχης για την εξουσία. Για αυτό στιγματίζεται αιρετικός από την Εκκλησία και προδότης του ευγενούς οίκου του. Οι πράξεις του τελικά βοηθούν τον κόσμο, αλλά του φέρνουν λίγη δικαιοσύνη.

To Final Fantasy Tactics είναι ένα πολιτικό δράμα που παραμένει πάντα επίκαιρο παρά τα chocobos και τα ξόρκια. Όπως ακριβώς και τα έγγραφα που περιγράφουν λεπτομερώς τις ενέργειες του Ramza θάφτηκαν επειδή θα αποκάλυπταν την διαφθορά πόσων δυνάμεων, έτσι και στην σήμερον ημέρα πολιτικοί σπεύδουν να κρατήσουν λίστες και άλλες αλήθειες κρυφές από το κοινό. Η βάση της ιστορίας είναι μια προσεκτική εξέταση των ανθρώπινων συγκρούσεων και των φρικτών διαδρομών που καταβάλλουν όσοι βρίσκονται στην εξουσία για να διατηρήσουν το κύρος τους. 

Κάτι που καθιστά την εξουσία που διεκδικείται και συντηρείται με τέτοιους τρόπο, μια μοναχική κατάσταση δίχως πραγματικούς συμμάχους. Ο Delita αποτελεί φανταστικό παράδειγμα αυτού, που παρά τους εύλογους στόχους του, ο τρόπος με τον οποίο κατέκτησε την εξουσία τον στέρησε από άτομα που μπορεί να εμπιστευτεί.  Σε αντίθεση, ενώ ο Ramza δεν δοξάστηκε ποτέ στην εποχή του, η ακεραιότητα των πράξεων του έλκυσε πολλαπλούς συμμάχους και φίλους που τον συνόδευσαν σε κάθε μάχη. 

Το Final Fantasy Tactics προσφέρει πολλές ευκαιρίες για τέτοιου είδους συζητήσεις, καθώς και για συναρπαστικό και στρατηγικό gameplay. Χρειάστηκαν μόνο μερικές προσαρμογές στο remaster για να καταδειχθεί πώς ένα παιχνίδι σχεδόν 30 ετών μπορεί ακόμη να θεωρείται ένα από τα καλύτερα strategy RPG, λόγω του εξαίσιου design του. Παρά τις λίγες αδυναμίες του και μερικές χαμένες ευκαιρίες στο remaster, παραμένει μια από τις καλύτερες ιστορίες της σειράς και ένα αξιοσημείωτο παιχνίδι.

Ευχαριστούμε πολύ τη CD Media για την παροχή του review copy!